İstanbul’un Orta Yeri Sinema
25 Eylül – 2 Ekim 2014
İstanbul Modern Sinema, Türk sinemasının 100. yıldönümüne ithafen hazırlanan “Yüzyıllık Aşk” sergisine paralel, Necip Sarıcı ve Müge Turan’ın seçtiği farklı tür ve dönemlere ait İstanbullu filmlerden bir program sundu. Şehrin hem eski günlerinden bugüne geçirdiği estetik dönüşümü yansıtan hem de sosyal tarihine, mimarisine dair bir tür belgesel görevi gören program, tarih boyunca içinde İstanbul’un mekân veya bazen tema olarak başrolü üstlendiği 10 filmden oluşuyordu. Gecekondu mahallelerinden saraylarına şehrin binbir yüzünü gösteren bu programda birbirinden farklı yaşamlar, hikayeler İstanbul’da buluştu.
YALNIZLAR RIHTIMI, 1959
Türkiye | DVD, Siyah-Beyaz, 113’ | Türkçe, İngilizce altyazılı
Yönetmen: Ö. Lütfi Akad
Oyuncular: Sadri Alışık, Çolpan İlhan, Turgut Özatay, Melahat İçli
Kaptan Rıdvan limanlarda huzur bulan yalnız bir adamken bar sahibi Ali’nin himayesinde yaşayan Kontes Güner ile tanışır. Umudunu kaybetmiş bir karakter olan Güner’in peşini ise Ali kolay kolay bırakmayacaktır. Karamsar bir dünyanın içine düşen karakterlerin halet-i ruhiyeleri, sisler içinde bir İstanbul’un köhne yerlerinde geçen mekan kurgusunda karşılık bulur. Atilla İlhan’ın senaryosunu yazdığı filmde, Fransa’da ortaya çıkan şairane gerçeklik akımından esintiler görmek mümkün. Geçtiğimiz günlerde aramızdan ayrılan Çolpan İlhan’ı da bu filmdeki performansıyla anmak isteriz.
ANLAT İSTANBUL, 2005
Türkiye | 35mm, Renkli, 99’ | Türkçe, İngilizce altyazılı
Yönetmen: Ömür Atay, Kudret Sabancı, Yücel Yolcu, Ümit Ünal, Selim Demirdelen
Oyuncular: Altan Erkekli, Özgü Namal, Mehmet Günsür, Erkan Can, Azra Akın, Nejat İşler
Beş ayrı yönetmenin ortak çalıştığı film, çocukluğumuzdan bu yana dinleyegeldiğimiz Fareli Köyün Kavalcısı, Pamuk Prenses, Külkedisi, Uyuyan Güzel, Kırmızı Başlıklı Kız gibi klasikleşmiş beş masalı günümüz İstanbul’una uyarlıyor. Çekimleri Beyoğlu, Yeşilköy, Balat, Suriye Pasajı, Galata Köprüsü, Hasköy, Bayrampaşa ve Kadıköy’de gerçekleştirilen film, bir nevi İstanbul panoraması. Anlat İstanbul, 24. Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde “En İyi Film” ödülünü almıştı.
YANGIN VAR, 1960
Türkiye | DVD, Siyah-Beyaz, 96’ | Türkçe, İngilizce altyazılı
Yönetmen: Ö. Lütfi Akad
Oyuncular: Ayhan Işık, Leyla Sayar, Turgut Özakay, EfganEfekan, Melahat İçli
Tulumbacı Murat Reis ve Paşa Kızı Müjgan’ın aşkları, Murat Reis’in Müjgan’ın babasına verdiği söz sebebiyle çıkmaza girer. Film, aşkı ve şerefi arasında kalan bir adamın kavuşamama öyküsü olmakla beraber, Cumhuriyet öncesi İstanbul’u ve o dönemin sosyal değerlerini de konu ediniyor.
MUHSİN BEY, 1987
Türkiye | DVD, Renkli, 145’ | Türkçe, İngilizce altyazılı
Yönetmen: Yavuz Turgul
Oyuncular: Şener Sen, Uğur Yücel, Sermin Hürmeriç, Osman Cavci
Ali Nazik türkücü olmak amacıyla İstanbul’a gelir ve babasının askerlik arkadaşı organizatör Muhsin Bey’e sığınır. Gerçek bir İstanbul beyefendisi olan, Türk Sanat Müziği aşığı Muhsin Bey önceleri bu talebi geri çevirse de zamanla ona yardımcı olabileceğini düşünür. “Muhsin Bey” seksenli yıllarla birlikte gelen arabesk yaşam tarzı ve yozlaşmaya karşı eski İstanbul’a, değişen beğeniler ve yiten değerlere ayna tutuyor. bugün artık “Türk klasikleri” arasına giren filmi bu yıl restore edilmiş kopyasından izleyeceğiz.
MEYHANECİNİN KIZI, 1958
Türkiye |DVD, Siyah-Beyaz, 99’ | Türkçe
Yönetmen: Ö. Lütfi Akad
Oyuncular: Sezer Sezin, Turan Seyfioğlu,Üftade Kimi, Ahmet Tarik Tekçe
Uzun yıllar hapishanede kalan Ali, tahliye olmasının akşamında Viran Kazım’ın meyhanesine gider. Çamur Süleyman’ın da göz koyduğu meyhanecinin kızı Zehra’ya aşık olan Ali’nin gelecek planları, Çamur’un oyunlarından ötürü, pek de beklediği gibi gitmeyecektir.
ALLAHAISMARLADIK, 1951
Türkiye |DVD, Siyah-Beyaz, 112’ | Türkçe
Yönetmen: Sami Ayanoğlu
Oyuncular: Suavi Tedü, Gülistan Güzey, SamiyeHün, Hadi Hün, Esen Görkmen
İstanbul’un işgal altında olduğu Kurtuluş Savaşı yıllarında deniz yüzbaşısı İzzet Bey, Anadolu’ya silah ve cephane taşır. Bir yandan işgalci güçler bir yandan işbirlikçilerle mücadele eden Kuvayı Milliye mensubu İzzet Bey, işbirlikçi olan eniştesini öldürmekten geri durmayan bir vatanseverken, İngiliz generalinin kızı Betty’ye aşık olacaktır.
HAYAT VAR, 2004
Türkiye | 35mm, Renkli, 121’ | Türkçe; İngilizce altyazılı
Yönetmen: Reha Erdem
Oyuncular: Elit İşcan, Erdal Beşikçioğlu, Levent Yılmaz, Banu Fotocan
Reha Erdem’in beşinci uzun metrajı, balıkçılık yapan babası ve yatalak dedesiyle beraber yaşayan 14 yaşındaki genç kız Hayat'ın büyüme sürecini anlatıyor. Hayat, İstanbul Boğazı'na açılan bir dere ağzına kurulmuş, derme çatma ahşap bir evde yaşamaktadır. Boğaz, güzel olduğu kadar karanlık ve tehlikelidir. Babası geçinmek için küçük teknesiyle bu sularda balıkçılık yaparken, birtakım yasadışı işlere de girip çıkar. Hayat, bu zorlu, sert ve acımasız dünyaya doğmuştur ama yaşama sıkı sıkıya sarılır. Dünyadaki adaletsizliklere karşı cesaretini, dayanıklılığını ve umudunu yitirmez.
İSTANBUL KANATLARIMIN ALTINDA, 1996;
Türkiye | 35mm, Renkli, 119’ | Türkçe
Yönetmen: Mustafa Altıoklar
Oyuncular: Ege Aydan, Beatriz Rico, Haluk Bilginer, Okan Bayülgen, Savaş Ay
17. yüzyıl başında tahtta IV . Murat oturmaktadır. Hezarfen Ahmet Çelebi, Logari Çelebi, Bekri Mustafa ve Evliya Çelebi insanın uçmasını sağlayacak bir buluş gerçekleştirmek isterler. Araştırmalar sırasında kendilerine yardımcı olmak isteyen İtalyan bir kaptanın dilsiz kızı olan köle Francesca ve Hezarfen Ahmet Çelebi’nin arasında bir aşk başlayacaktır. Film hayallerini gerçekleştirmek isteyen dört karakter çerçevesinde eski İstanbul’un tarihi dokusunu ve Osmanlı’nın baskı ve yasaklarla geçen dönemini perdeye taşır.
KARATECİLER İSTANBUL’DA, 1974
Türkiye, Hong Kong, İtalya |DVD,Renkli, 71 | Türkçe
Yönetmen: Viktor-Lam
Oyuncular: Cüneyt Arkın, Wang-Li, Helen-Pou, Lou-Wing, Figen Han, Hüseyin Zan
Başarılı bir polis olan Erol, Uzakdoğu’nun tehlikeli gangsteri Wang’in İstanbul’a gelmesiyle Emniyet Müdürlüğü tarafından kendisini yakalamak üzere görevlendirilir. Wang büyük bir dövüş ustasıdır ve İstanbul’a gelir gelmez izini kaybettirip bir dizi cinayete dahil olur. Kendisi gibi bir dövüş ustası olan Hong Kong ajanı Wang Ti’nin de şehre gelmesiyle, Rumeli Hisarı’ndan Topkapı Sarayı’na uzanan acımasız bir kovalamaca başlayacaktır.
11’e 10 KALA, 2009
Türkiye | 35mm, Renkli, 110’ | Türkçe
Yönetmen: Pelin Esmer
Oyuncular: Nejat İşler, Mithat Esmer, Tayanç Ayaydın, Laçin Ceylan
Mithat Bey yıllardır biriktirdiği koleksiyonlarını her türlü tehdide karşı korumayı başarmıştır. Koleksiyonunun sürekliliğini bozmamak uğruna aradığı her parça onu İstanbul'un her köşesine götürmektedir. Mithat Bey için İstanbul onun koleksiyonu kadar sınırsız iken, Ali için ise kapıcılığını da yaptığı apartman ve çevresiyle sınırlıdır. Deprem endişesiyle apartmanın yıkılması gündeme gelince, Mithat Bey'in koleksiyonları uğruna vereceği, Ali’nin ise hayatı uğruna vereceği bir savaş başlar. Koleksiyonun devamlılığı için başlayan ilişkileri, Mithat Bey'in Ali'ye İstanbul'u devretmesiyle farklı bir boyuta geçer ve birbirlerinin kaderlerini farketmeden değiştirdikleri bir noktada biter.
TÜRK SİNEMASINDA İSTANBUL, 2008
Türkiye | DVD, Siyah-Beyaz, 62’ | Türkçe
Yönetmen: Necip Sarıcı
Bu İstanbul belgeseli, sinemanın doğduğu günden başlayarak İstanbul sokaklarında sinemayı izliyor. Şehrin “taşı toprağı altın”ını, misketleri, tramvayları, lavantaları, platonik aşkları izleyiciye hatırlatıyor. Türk filmleri üzerinden kâh kaybedilen, kâh bulunan şehir İstanbul’un hafızasında bir yolculuğa çıkarıyor. Piyano taksimlerinden saz eserlerine güzel müziklerin eşliğinde sinemanın aynı zamanda bir kent arşivcisi olduğunu vurguluyor.
